Page 9 - 7den_8e_inkilap_hazirlik_kitabi
P. 9
I. ÜNİTE
Uyanan Avrupa ve Sarsılan Osmanlı TEST 3
1. 3. 1876’da ilan edilen Kanun-u Esasi ile Türk tari-
1839 Tanzimat Fermanı hinde yeni bir döneme geçilmiş oldu. Devlet,
● Herkes kanun önünde eşit olacak, her artık padişahın kişisel isteklerine göre değil
gücün üstünde kanun gücünün olduğu anayasadaki kurallara göre yönetilecekti. Ana-
kabul edilecek. yasada eşitlik, mal ve konut dokunulmazlığı,
● Halkın can, mal ve namus güvenliği eğitim hakkı, vicdan hürriyeti, basın hürriyeti
sağlanacak. ve mahkemelerin bağımsızlığı gibi kişi hak ve
● Mahkemeler herkese açık olacak, hiç hürriyetlerine yer verilmişti.
kimse yargılanmadan cezalandırılmayacak. Buna göre Kanun-u Esasi’nin ilanı ile aşa-
● Askerlik, vatandaşlık görevi hâline ğıdakilerden hangisinin amaçlandığı söyle-
getirilecek ve belli esaslara bağlanacak. nebilir?
● Vergiler herkesin gelirine göre alınacak.
● Herkes mal ve mülk sahibi olabilecek. A) Saltanat sistemini ortadan kaldırmak
● Rüşvet ve iltimas (kayırma) önlenecektir. B) Azınlıklara ayrıcalıklar tanıyarak isyanları
önlemek
Buna göre Tanzimat Fermanı ile ilgili aşağı- C) Padişahın yetkilerini sınırlandırarak, hukuk
dakilerden hangisine ulaşılamaz? devleti anlayışını güçlendirmek
A) Halkın yönetime katılması sağlanmıştır. D) Halkın temsilcilerini devlet yönetiminde tek
B) Kişi hak ve güvenliği güvence altına alınmıştır. söz sahibi yapmak
C) Adalet sisteminde şeffaflık ve tarafsızlık hedef-
lenmiştir.
D) Hukukun üstünlüğü ilkesi benimsenmiştir.
2. Fransız İhtilali ile dünyada yayılmaya başlayan 4. 19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde gittikçe şid-
hürriyet, eşitlik, adalet gibi fikirlerden etkilenen detlenen isyanlar, devleti dağılma noktasına
Genç Osmanlılara (Jön Türkler) göre, azınlık- getirdi. Devleti dağılmaktan kurtarmak isteyen
ların isyan etmesinin temel nedeni padişahın bazı yönetici ve aydınlar çeşitli fikirler geliştir-
ülkeyi tek başına yönetmesiydi. Bu düşünce diler. Bazı aydınlar dil, din, ırk ayrımı yapılmak-
doğrultusunda yapılan çalışmalar sonucunda sızın bütün milletleri kapsayacak bir üst kimlik
Osmanlı Devleti'nde I. Meşrutiyet ilan edildi. oluşturmaya çalıştılar. Osmanlıcılık adı verilen
Türk tarihinin ilk anayasası olan Kanun-u Esa- bu düşüncenin temelinde gayrimüslimleri dev-
si hazırlandı ve bu anayasaya göre yapılan lete bağlı tutma fikri yatıyordu. Osmanlıcılık
seçimlerin ardından Mebusan Meclisi açıldı. fikrinin etkisi ile Tanzimat ve Islahat Fermanları
Buna göre Genç Osmanlıların savunduğu ilan edildi. Kanun-u Esasi kabul edilerek meş-
fikirlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- rutiyet yönetimine geçildi.
lenebilir? Metne göre Osmanlıcılık düşüncesi ile ilgili
A) Azınlıkların isyanlarını devlet otoritesiyle bas- aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşıla-
tırmayı uygun görmüşlerdir. maz?
B) Halkın yönetime katılımını sağlayan anayasal A) Devletin bütünlüğünü korumayı amaçlamıştır.
bir düzene geçilmesini istemişlerdir. B) Azınlıkların devlete bağlılığını artırmayı hedef-
C) Geleneksel kurumları güçlendirerek Osman- lemiştir.
lı’yı eski gücüne kavuşturmayı amaçlamışlar- C) Devletin anayasal sisteme geçiş sürecini hız-
dır. landırmıştır.
D) Osmanlı Devleti’nde padişahlık düzenini orta- D) Milliyetçilik akımının Osmanlı Devleti üzerin-
dan kaldırmak istemişlerdir. deki etkisini ortadan kaldırmıştır.
31