Page 24 - ekitap

Atatürkçülük ve Çağdaşlaşan Türkiye
ÜNİTE-4 | TEST 6 Siyasal Alanda Yapılan İnkılaplar

4.
23 Nisan 1920’de TBMM açıldığında: “Padişah ve halife İtilaf Devletleri’nin baskı-
sından kurtulduktan sonra meclisin düzenleyeceği yasaya göre hareket edecektir.”
şeklinde bir önerge verildi.

Halifeliğin Saltanat, 1 Kasım 1922'de halifelikten ayrılarak kaldırıldı. Son padişah Vahdettin'in
Kaldırılma İstanbul'dan ayrılması üzerine TBMM, Abdülmecit Efendi'yi, saltanat ve hilafet konu-
Aşamaları sunda alınan kararlara uyması şartıyla halife olarak belirledi. Bu kararla halifeliğin
TBMM'nin denetiminde bir makam olduğu ortaya konuldu.

Son halife Abdülmecit Efendi'nin kurallara aykırı davranışları nedeniyle halifelik maka-
mı 3 Mart 1924 tarihinde meclis kararıyla kaldırıldı.

Buna göre halifeliğin kaldırılması ile ilgili,
I. Din ve devlet işleri ayrılmıştır.

II. Şartların olgunlaşması beklenmiştir.
III. Ulusal egemenliğin tam olarak sağlanması hedeflenmiştir.
çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III

5. 1921 ANAYASASI 1924 ANAYASASI
Egemenliğin Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.
kaynağı
Yasama TBMM tarafından kullanıldı. TBMM tarafından kullanıldı.
Yürütme TBMM içinden seçilen milletvekilleri, bakanlar Kabine hükûmeti sistemine geçildi.
kurulunu oluşturdu.
Yargı Bağımsız bir yargı düzeni yoktu. TBMM, yargı Mahkemelerin bağımsızlığı ve hâkim teminatı
yetkisini de kullanabiliyordu. sağlandı.
Temel hak ve Olağanüstü dönem nedeniyle hak ve özgürlük- Kişi hakları, mülkiyet, din ve vicdan hürriyeti
özgürlükler ler detaylı düzenlenmedi. güvence altına alındı.
Dini “Şeriat hükümlerinin uygulanması" TBMM’nin 1928’de din ile ilgili hükümler kaldırıldı, 1937’de
Hükümlerin görevi olarak sayıldı. laiklik ilkesi eklendi.
Uygulanması

Tabloda verilen bilgilerden hareketle,
I. 1924 Anayasası’nda kısmen de olsa kuvvetler ayrılığına geçilmiştir.
II. 1921 Anayasası’nda laiklik ilkesi benimsenmiştir.

III. Her iki anayasada da egemenliğin kaynağı millettir.
IV. 1924 Anayasası daha demokratik bir anayasadır.
çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir?

A) I, II ve III B) I, II ve IV C) I, III ve IV D) I, II, III ve IV

156