Page 14 - 8_sf_lgs_senaryo_turkce

DİL BİLGİSİ DENEMESİ DENEME 1

12. Bir cümlede eylemin kim tarafından gerçekleştirildiği 14. (I) Selim’in bacağında, uçaktan atladığında paraşütünü
belli ise yüklem etken, belli değilse edilgen çatılı fiil- açmasına rağmen düştüğü yerdeki sık ağaçlar yüzün-
dir. Örneğin “Öğrenciler bahçede oynuyor.” cümlesin- den derin sıyrıklar oluşmuş. (II) On beş yıllık pilotluk
de “oyna-” eylemi öğrenciler tarafından gerçekleştiril- hayatında ilk kez yapabilecek bir şeyi kalmadığı için
diğinden etkendir. “Öğrencilerden törene zamanında uçaktan atlamak zorunda kaldı. (III) Hava da yavaş
gelmeleri istendi.” cümlesinde eylemi yapan kişi belli yavaş karardığı için orman biraz serin. (IV) Selim etra-
olmadığından “isten-” fiili edilgendir. fına bakınıp kuru dalları toplamaya başladı, acilen bir
Bu açıklamaya göre aşağıdaki dizelerin hangisinde ateş yakması gerekiyor.
edilgen fiil kullanılmıştır? Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı-
dakilerden hangisi söylenemez?
A) Güneşin girdiği büyük saraylar
A) I. cümle, anlamca olumsuzdur.
Ne vakit tutuşup yanarsa çağlar
B) Uzaktan bir tren sesi gelince B) II. cümle, yüklemi sonda olduğundan kurallıdır.

Ardınca sürükler gözlerimizi. C) III. cümle, yüklemi isim olduğundan isim cümlesidir.
D) IV. cümle, virgülle ayrılmış iki cümleden oluştuğu için
C) Bir hoş olur gönül sıla dendi mi
birden çok yüklemli cümledir.
Sular gider, ben kalırım çok demdir.
D) Hasretle sızlayan kalbimiz ince
Bir derde yeniden düştü sanırız.

15. Yüklemin bildirdiği işin kim tarafından yapıldığı belirsiz
olan, öznesi belli olmayan fiillere edilgen çatılı fiil denir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya
uygun bir örnek vardır?
A) Satın aldığım kalemler sizin arabada kaldı.

B) Bu inşaatın yapımına geçen yıl başladılar.
C) Bu takımı Barcelona bile eleyemez.
D) Bu salon saat 20.00’deki düğün için hazırlanacak.

13. “Cemil başına gelenler yüzünden ağladı.” cümlesinde
“ağladı” fiilini gerçekleştiren özne (Cemil) bellidir. Bu
yüzden fiil, öznesine göre etken; nesne almayan bir fiil
olduğu için de nesnesine göre geçişsiz çatılıdır. 16. Maçın son beş dakikasında yıllardır bu takımın kalesini
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde etken, geçiş- koruyan başarılı kaleci, bazı taraftarlarca yuhalandı.
siz bir fiil vardır? Bu cümlenin türüyle ilgili aşağıdakilerden hangisi
A) Bu yemeğe biraz daha acı katılır. yanlıştır?

B) Saklambaç oyununda kimsenin bulamayacağı bir yere A) Anlamına göre olumlu cümledir.
saklandı. B) Yüklemin yerine göre kurallı cümledir.
C) Bazı insanlar hep güzel anılarla hatırlanır. C) Yüklemin türüne göre isim cümlesidir.
D) Günlerdir bitiremedin, şu elindeki işi. D) Yapısına göre fiilimsi bulunan cümledir.

119