Page 3 - 8_sf_mod_turkce_sb

TEST Fiilimsiler
4
Sıfat-Fiil

1.
“Kapıları kapattı.” cümlesinde “kapattı” sözcüğü çekimli fiildir. “Kapa-
nan kapılar nasılsa açılır.” cümlesinde ise “kapanan” sözcüğü fiil anlamı-
nı korur ama bunun yanı sıra kendisinden sonra gelen “kapılar” ismini
nitelediği için sıfat görevindedir. Yani fiil olma özelliğini koruyup cümle
içinde sıfat görevinde kullanıldığı için sıfat-fiildir.

Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde fiil anlamını koruduğu hâlde cümle içinde sıfat görevi
üstlenen bir sözcüğe yer verilmiştir?

A) Yapamayacak galiba, çok bekledi.
B) Soracak sorularım var, soru sormaya ilk kimden başlayayım?
C) Bütün bunlar olacak, sen içini ferah tut!

D) Yıkanacak çocuk sonra o masmavi özgür sularda.

2. Bazı sıfat-fiil ekleriyle kip ekleri aynıdır. Örneğin “-mış” eki sıfat fiil eki olarak kullanılabileceği gibi duyulan geç-
miş zaman eki olarak da kullanılabilir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde “-mış/-miş” sıfat-fiil eki olarak kullanılmamıştır?
A) Bahçedeki yaşlanmış ağaçları bir bir kesti.

B) O günden bu yana hep susmuş, insanların hâllerini sessizce izlemişti.
C) Yaşanmış güzel hatıralar, insanda garip bir hüzün meydana getirir.
D) Saklanmış bir hazine gibidir hayaller, zihinlerde küf tutar.

3. Sıfat-fiil olan kelimeler cümlede sıfat veya adlaşmış sıfat olarak kullanılır. Örneğin “Seçilen başkan çok güzel
konuşuyordu.” cümlesinde “seçilen” sözcüğü “başkan” sözcüğünden önce kullanılmış bir sıfattır. “Seçilen, çok
güzel konuşuyordu.” cümlesinde ise “seçilen” sözcüğü tek başına kullanıldığı için adlaşmış sıfat olarak kullanıl-
mıştır.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat-fiil, adlaşmış sıfat olarak kullanılmıştır?
A) Geziye katılacak öğrenciler erkenden okula gelmişlerdi.

B) Kurutulmuş biber ve patlıcanları evin kilerinde saklıyordu.
C) Çalışmayan bir saat bile günde iki kez doğru zamanı gösterir.
D) Söyledikleri hepimizin yüreğini dağlamıştı sanki.

4. Sıfat fiiller, fiil kök veya gövdelerine getirilen “-an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş” ekleriyle yapılır.

Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat-fiil kullanılmıştır?
A) Sakladım gözyaşımı, vefasız yâr görmesin diye.
B) Böyle bir hediye daha önce almamıştı yaşlı kadın.
C) Küçük çocuk döner sandalyenin üzerine çıkmıştı.

D) Buralarda kabak tatlısı pek bilinmez.

13