Page 13 - ekitap

Paragrafın Anlatım Özellikleri
TEST
39 Metin Türleri

5. Rivayete göre gölün kenarında yaşayan ve kuşları besleyen yaşlı bir balıkçı oturmaktadır. Kuşlar yaşlı
balıkçıyı gölün kenarında gördüklerinde kanatlarını çırparak ona doğru gelirdi. Bir gün gölde avlanan
avcılar su üstündeki ördekleri vurur. Yaşlı balıkçı bunun karşısında avcıların üzerine yürür ve onları avlan-
maktan vazgeçirmeye çalışır. Avcılar yaşlı adamı iter ve su üstündeki vurdukları ördekleri almaya çalışır.
Bu sırada diğer ördekler hep birlikte havalanarak kanatlarıyla bir hortum oluşturur ve avcıları kaçırırlar.
Bu olaydan sonra göl hep titremeye başlar. Bu titremeye yöre halkı, “Kuşlar yaşlı balıkçıya ağlıyor.” diye
yorum yaparlar.
Bu parça aşağıdaki metin türlerinin hangisine örnektir?
A) Makale B) Deneme C) Efsane D) Anı

6. Âsım Efendi eski Türkçeyi “Türkî-i kadîm” olarak niteler. “Asıl Türkî”, “Türkî-i mehcûr”, “Türkî-i gayr-ı
meşhûr” sözleriyle kadim Türkçeyi kasteder. Osmanlı sahasında kullanılan Türkçeyi genel olarak “Türkî”
ve “Türkçe” diye tanımlar. Bu kapsamda Rum diyarında kullanılan Türkçe, bazı Türklerin kullandığı Türkçe,
halk Türkçesi, İstanbul Türkçesi, dar çevrede kullanılan Türkçe, taşra Türkçesi gibi alt başlıklara yer verir.
Osmanlı sahası dışında kullanılan Türkçe ise şu başlıklardan oluşur: Türkistan Türkçesi, Çağatay Türkçesi,
Harezm Türkçesi, Tatar Türkçesi, İran Türkçesi; Hıtâ, Hoten ve Horasan Türkçesi.

Bu parça aşağıdaki metin türlerinden hangisinin özelliklerini yansıtmaktadır?
A) Makale B) Deneme C) Köşe yazısı(Fıkra) D) Destan

7. Güncel bir konuda kişinin kişisel görüşlerini anlattığı gazete yazılarına fıkra denir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi köşe yazısı (fıkra) örneğidir?

A) Günler o kadar hızla gelip geçiyor ki… Yetişmeye çalışıyorum, yetişemiyorum. Ben öyleyim. Sizler de öyle misi-
niz, bilmem? Biraz da kendimize, ailemize, dostlarımıza zaman ayırmalıyız; ayırabilmeliyiz. Ben bu konuda zayıf
olduğumu düşünüyorum.
B) Ağustos ayının sonuna doğru gittiğimiz şu zamanlarda sıcaklar iyice bastırdı. Nem oranı İstanbul başta olmak
üzere birçok ilimizde %80’leri aştı. İklimlerin, mevsimlerin şakulü kaçtı. Spor gündemi de havalar kadar sıcak.
Özellikle dün oynanan maça hakem hataları damga vurdu, tartışmaların ardı arkası kesilmedi.
C) Glütensiz diyeti sıkça duyuyoruz ancak glüten nedir bir bakalım. Glüten; arpa, buğday ve çavdar gibi tahıllarda
bulunan bir tür protein grubudur. Bu tahılların kullanıldığı işlenmiş gıdalarda da bulunan glüten, insan vücudu
tarafından sindirilmesi zor bir besindir.
D) Sanatın sınırları, bir ana yahut herhangi bir zamana ait değildir. Aksine o, bütün bir günü, bütün bir hayatı o idrak
ve dikkatle yaşamanızı talep eder. Sanat için yegâne şart sanatkârın kendisidir ve ancak ömrünü sanata vakfeden
sanatkâr o sanatın diline kulak verebilir.

92