Page 31 - 8_sf_mod_turkce_sb

TEST Anlatım Bozuklukları
3 Diğer Yapısal Anlatım Bozuklukları

4. Cümle içinde bazı eklerin yanlış kullanılması anlatım bozukluğuna neden olur. Örneğin “Annem yemek yap-
masını çok sever.” cümlesinde sözcüğe “yapmasını” “-sı” iyelik eki değil “yapmayı” şeklinde “-ı” belirtme hâl eki
getirmemiz gerekiyordu.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek yanlışlığından kaynaklanan bir anlatım bozuk-
luğu vardır?
A) Aylin’in okuması ve yazması yoktu ama o, birçok insandan daha bilgiliydi.
B) Uykusu gelmişti ama bitirmesi gereken bir ödevi vardı.

C) Annesi ve babası Nuray'a her konuda destek olurdu.
D) Selim, henüz on iki yaşında araba sürmesini öğrenmişti.

5. Birden çok yüklemi olan isim cümlelerinde yüklemlerden biri olumlu biri olumsuz olabilir. İşte, bu tür cümle-
lerde ek fiil eksikliği anlatım bozukluğuna yol açar. Örneğin “Derslerine karşı istekli ama başarılı değildi.” cümle-
sinde “istekli” değil, ek fiil getirerek “istekliydi” dememiz gerekirdi.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek fiilin kullanılmaması anlatım bozukluğuna neden olmuştur?
A) Masanın üzeri dağınık, pencereler ardına kadar açıktı.
B) Otelin yemekleri güzel ama odaları konforlu değildi.
C) Yazısı pek okunaklı değildi ama en güzel notlar onundu.
D) Hava soğuktu ama herkes şehir meydanındaydı.

6. Düşüncenin yönünü değiştiren bağlaçların cümleye uygun kullanılmaması anlatım bozukluğuna sebep olur.
Örneğin “Çok çalışıyor ama sınavlardan en yüksek notları alıyordu.” cümlesinde her iki yargı da olumlu olduğu
hâlde “ama” gibi düşüncenin yönünü değiştiren bir bağlaç kullanılmış ve anlatım bozukluğu yapılmıştır.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaç yanlışlığından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Yazdıklarınızın her satırına katılıyorum ve altına imzamı atıyorum.
B) Akşama kadar misafirlerine yemek hazırladı ama misafirler yemekleri beğenmedi.
C) Karanlıktan korkuyordu fakat bunu kimseye belli etmiyordu.
D) Yaptığım hatalara üzülmem oysa her hata bana tecrübe kazandırır.

7. Aşağıdakilerin hangisinde anlatım bozukluğunun nedeni yay ayraç içinde yanlış verilmiştir?
A) Merkezî ve köy okullarının birbirinden farklı ihtiyaçları olur. (Tamlama yanlışlığı)
B) Bataryaların aralarından içinden soğutucu bir sıvı geçen kanallar bulunur. (Ek yanlışlığı)
C) İzlediğim film keyifli fakat sürükleyici değildi. (Bağlaç yanlışlığı)

D) Kazandığı paraları bankaya yatırıp çocuklar için yatırım yapıldı. (Çatı uyumsuzluğu)

214