Page 26 - 8_sf_mod_turkce_sb

TEST Fiil Çatıları
2 Nesnesine Göre Fiil Çatıları

1. Nesne alabilme potansiyeline sahip olan fiillere nesnesine göre geçişli çatılı fiil denir. “Elmaları bu sepete koy.”
cümlesinde “koymak” fiili nesne alabilme potansiyeline sahiptir. Bu nedenle fiil nesnesine göre geçişli çatılıdır.

Bu bilgilere göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiil geçişli çatılıdır?
A) Dün okula gelirken cüzdanımı düşürmüşüm.
B) Annesini karşısında gören çocuk sevinçle annesinin boynuna sarıldı.
C) Siz gelinceye kadar ocağa koyduğum yemek de pişer.

D) Sınavdan düşük not alan Ali durmadan ağlıyordu.

2. Bazı cümlelerde nesne olmadığı hâlde yüklem görevindeki fiil nesne alabildiği için geçişlidir. Örneğin “Kimse
görmesin diye saklamış.” cümlesinde altı çizilebilecek bir nesne yoktur ama “sakla-“ fiili nesne alabildiği için
geçişlidir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu duruma örnek olabilecek bir kullanım söz konusudur?

A) Yaratılanı severim, yaratandan ötürü.
B) Söylediklerime saatlerce kahkahayla güldü.
C) Daha önce gördüğü için hemen tanıyıvermiş.
D) Evin bahçe duvarını önümüzdeki ay boyatacağım.

3. Bazı fiiller bir nesneye ihtiyaç duymaz. Bu tür fiiller geçişsizdir. “Bütün gün uyudu.” cümlesinde “uyu“ fiili nesne
almaz yani geçişsizdir. “Bana yüksek sesle bir şeyler okudu.” cümlesinde ise “oku-“ fiili nesne alır yani geçişlidir.

Bu bilgilere göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde geçişsiz bir fiil vardır?
A) İnsanlar, salonda seni bekliyor.
B) Herkes tatil için Uludağ’a gidiyor.
C) Kime sorsam seni tanıyor.
D) Bence kediler yıkanmayı sevmiyor.

4. Nesne alabilen fiillere geçişli, nesne alamayan fiillere ise geçişsiz fiil denilmektedir. “Ahmet Bey bahçede ara-
basını yıkadı.” cümlesinde fiil nesne alabildiği için geçişlidir. “Ahmet Bey’in yaptığı espriye hepimiz çok güldük.”
cümlesinde fiil nesne alamadığı için geçişsiz çatılıdır.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi geçişsiz çatılı fiildir?

A) Kardeşimle birlikte marketten aldıklarımızı eve taşıdık.
B) Ekmekleri ve peyniri aynı torbaya koydum.
C) Ayşe kırtasiyeden bir kutu pastel boya aldı.
D) Ağacın üst dallarındaki elmalara uzandı.

189