Page 15 - 7den_8e_fen_bilimleri_hazirlik
P. 15
2. ÜNİTE
Eski Bilgilerimizi Tazeleyelim
HÜCRE
❖ Hücre, canlıların canlılık özelliği gösteren, yaşama ve üreme yeteneğine sahip en küçük yapı biri-
midir.
❖ Hücreler görevlerine ve bulundukları canlıya göre bazı farklılıklar gösterse de hücre zarı, sitoplaz-
ma ve çekirdek olmak üzere üç temel kısımdan oluşur.
Hücre zarı: Sitoplazmayı dıştan çevreleyerek sitoplazmanın dağıl-
masını önler; hücreyi korur ve madde alışverişi sağlar.
Çekirdek: Hücrenin yönetim ve denetim merkezidir. Çekirdeğin
içinde canlının kalıtsal özelliklerini (göz rengi, saç rengi, yaprak
şekli gibi) belirleyen yapılar bulunur. Ancak bakteri gibi bazı ilkel
canlılarda çekirdek bulunmaz. Bu canlılarda kalıtsal özellikleri
belirleyen yapılar sitoplazmada dağınık olarak bulunur.
Sitoplazma: Çekirdek ile hücre zarının arasını dolduran, büyük
oranda sudan oluşan, içinde yaşamsal faaliyetleri gerçekleştiren
organelleri barındıran, yarı saydam ve yoğun kıvamlı bir sıvıdır.
Aynı tip hücreler bir araya gelerek dokuları, dokular organları, organlar sistemleri, sistemler de orga-
nizmayı oluşturur.
Hücre Doku Organ Sistem Organizma
HÜCRELERDE BULUNAN GENETİK YAPILAR
Kromozom: DNA ve özel proteinlerin birleşmesiyle oluşur. Canlıların genetik
Hücre özelliklerini taşır. Aynı türe ait sağlıklı bireylerin kromozom sayıları eşittir.
Çekirdek
Kromozom DNA: Hücredeki tüm canlılık faaliyetlerini yöneten yönetici moleküldür. Çift
iplikli sarmal bir yapıya sahiptir.
Gen: DNA üzerinde belirli uzunluklarda bulunan ve kalıtsal özellikleri taşıyan
DNA görev birimleridir. DNA'da çok sayıda gen bulunur.
Nükleotid: DNA’nın yapı birimleridir.
Gen
Nükleotid Kalıtım birimleri arasındaki ilişki:
Kromozom > DNA > Gen > Nükleotid
38