Page 15 - 7den_8e_fen_bilimleri_hazirlik
P. 15

2. ÜNİTE
                                                                               Eski Bilgilerimizi Tazeleyelim




                                  HÜCRE



                ❖   Hücre, canlıların canlılık özelliği gösteren, yaşama ve üreme yeteneğine sahip en küçük yapı biri-
                   midir.

                ❖   Hücreler görevlerine ve bulundukları canlıya göre bazı farklılıklar gösterse de hücre zarı, sitoplaz-
                   ma ve çekirdek olmak üzere üç temel kısımdan oluşur.


                                              Hücre zarı: Sitoplazmayı dıştan çevreleyerek sitoplazmanın dağıl-
                                              masını önler; hücreyi korur ve madde alışverişi sağlar.




                                                 Çekirdek: Hücrenin yönetim ve denetim merkezidir. Çekirdeğin
                                                 içinde canlının kalıtsal özelliklerini (göz rengi, saç rengi, yaprak
                                                 şekli gibi) belirleyen yapılar bulunur. Ancak bakteri gibi bazı ilkel
                                                 canlılarda çekirdek bulunmaz. Bu canlılarda kalıtsal özellikleri
                                                 belirleyen yapılar sitoplazmada dağınık olarak bulunur.

                                               Sitoplazma:  Çekirdek ile hücre zarının arasını dolduran, büyük
                                               oranda sudan oluşan, içinde yaşamsal faaliyetleri gerçekleştiren
                                               organelleri barındıran, yarı saydam ve yoğun kıvamlı bir sıvıdır.


                 Aynı tip hücreler bir araya gelerek dokuları, dokular organları, organlar sistemleri, sistemler de orga-
                 nizmayı oluşturur.

                     Hücre             Doku            Organ            Sistem           Organizma





            HÜCRELERDE BULUNAN GENETİK YAPILAR





                                      Kromozom: DNA ve özel proteinlerin birleşmesiyle oluşur. Canlıların genetik
                          Hücre       özelliklerini taşır. Aynı türe ait sağlıklı bireylerin kromozom sayıları eşittir.
                          Çekirdek
                            Kromozom  DNA: Hücredeki tüm canlılık faaliyetlerini yöneten yönetici moleküldür. Çift
                                      iplikli sarmal bir yapıya sahiptir.

                                      Gen: DNA üzerinde belirli uzunluklarda bulunan ve kalıtsal özellikleri taşıyan
                                 DNA görev birimleridir. DNA'da çok sayıda gen bulunur.
                                                     Nükleotid: DNA’nın yapı birimleridir.
                                              Gen
                                  Nükleotid                     Kalıtım birimleri arasındaki ilişki:
                                                              Kromozom > DNA > Gen > Nükleotid





                                                         38
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20