Page 16 - 7den_8e_fen_bilimleri_hazirlik

2. ÜNİTE
Eski Bilgilerimizi Tazeleyelim

BUNLARI BİLMEDEN OLMAZ!
❖ Bakteri gibi bazı tek hücreli canlıların çekirdekleri bulunmaz. Bu canlıların kromozomları sitoplaz-
masında dağınık halde bulunur.

❖ Kromozomların yapısında DNA adı verilen yönetici molekül bulunur.
❖ Hücredeki tüm canlılık faaliyetleri DNA tarafından yönetilir.
❖ DNA’nın yapısında kalıtsal özellikleri belirleyen yapılar bulunur. Bu yapılara gen adı verilir. Kalıt-
sal özellikler genlerle nesilden nesile aktarılır.
❖ DNA’nın temel yapı birimi nükleotidlerdir.
❖ Adenin (A), timin (T), guanin (G) ve sitozin (C) DNA’nın yapısında bulunan nükleotid çeşitleridir.
❖ DNA nükleotidlerin karşılıklı olarak eşleşmesi ile meydana gelir.

DNA’nın özellikleri:
❖ Çift zincirlidir.
❖ İkili sarmal yapıdadır.

❖ Çekirdekte bulunur.

❖ Çekirdeği bulunmayan hücrelerde sitop-
lazmada bulunur.

❖ Yöneticidir.
❖ Hücre bölünmesini sağlar.
❖ Kendini eşleyebilir.

Gen: DNA’nın görev birimine gen denir. Nükleotidler çeşitli sayı ve sırada dizilerek genleri oluştu-
rur. Tüm kalıtsal bilgiler DNA üzerindeki genlerde şifrelenmiş olarak kayıtlıdır.

Kromozom: DNA, hücre bölünmesi sırasında kısalıp kalınlaşır ve etrafı özel bir protein kılıfla kap-
lanır. Bu hâldeki DNA’ya kromozom adı verilir.

❖ Kromozom sayısı canlı türlerinde farklılık gösterebilir, ancak aynı türe ait canlıların kromozom
sayıları birbirine eşittir.
❖ Farklı tür canlıların kromozom sayıları aynı olabilir. Örneğin sağlıklı insanların ve moli balığının
kromozom sayısı 46'dır.
❖ Kromozom sayısı ile canlı gelişmişliği arasında bir ilişki yoktur.

39