Page 9 - 7den_8e_turkce_hazirlik_kitabi
P. 9

2. BÖLÜM
          Sözcükte Anlam Özellikleri




           2. ETKİNLİK:  Aşağıdaki  cümlelerde  altı  çizili  sözcüklerin  anlam  özelliklerini  (gerçek,  mecaz,
                        terim) belirleyip karşılarına yazınız.

                                        Cümleler                                   Anlamı

             1.  Sabah, yürüyüşte ayağı bir taşa takıldı.

             2.  Çok çalıştı, sonunda zirveye ulaştı.
             3.  Öğretmen tahtaya bir denklem yazdı.

             4.  Filmdeki düşüş sahnesi çok etkileyiciydi.

             5.  Hayattaki en büyük dayanağı ailesiydi.
             6.  Yıllar içinde aralarındaki bağ daha da güçlendi.






               SÖZCÜKTE ÇOK ANLAMLILIK:


              Bir kelimenin, cümlede kullanıldığı bağlama göre farklı anlamlar kazanmasına sözcükte çok anlamlı-
              lık denir.

                   TDK Güncel Türkçe Sözlük’e göre “çıkmak” sözcüğünün 54 anlamı bulunmaktadır.




           İPUCU:
           •  Bağlama dikkat et: Aynı kelime farklı cümlelerde farklı anlamlara gelebilir. Kelimenin anlamını cüm-
            leye göre düşün!
           • Gerçek anlamını bul.
           • Mecaz anlamı unutma.
           • Somut-soyut ayrımına dikkat et.
           • Görselleştir: Cümleyi kafanda canlandır. Kelimeyi nasıl kullandıklarını anlamak kolaylaşır.


              Örnek: “kırmak” sözcüğü
              1.Camı kırdı.
                Fiziksel olarak bir nesneyi parçalama, zarar verme. (Camı parçalamak)

              2.Onun kalbini kırdın.
                Birini üzmek, duygusal olarak incitmek. (Gerçek anlamdan farklı, soyut bir durum, mecaz anlam)

              3.Rekoru kırdı.
                Bir başarıyı aşmak, bir rekoru geçmek. (Gerçek anlamla bağlantılı)

              4.Elini kırdı.
                Kemiğin çatlaması veya yerinden oynaması. (Özellikle tıbbi bağlamda kullanıldığında terim olur)



                                                       31
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14