Page 7 - ekitap
P. 7

SARMAL DENEME 7



           3.  Aşağıda, Mondros Ateşkes Antlaşması’na karşı İstan-  5.  ✦  DURUM:  Samsun  ve  çevresinde  İngiliz  desteği-
               bul  Hükûmeti’nin,  Mustafa  Kemal’in  ve Türk  halkının   ni  alan  Rumlar,  bölgede  kargaşalar  çıkarıyorlardı.
               tepkileri özetlenmiştir:                                  İngilizler bu kargaşaların sorumlusu olarak Türkleri
                ✦ İstanbul Hükûmeti, devletin varlığını sürdürebilmek    görüyor, bunların Osmanlı tarafından bastırılmama-
                  için İtilaf Devletleri'yle iş birliği yapılması gerektiğini   sı durumunda Samsun ve çevresinin işgal edilebile-
                  savunmuştur.                                           ceği tehdidini savuruyorlardı.
                                                                       ✦  SONUÇ: Bu tehdit karşısında Osmanlı yönetimi böl-
                ✦ Mustafa Kemal, ülkenin işgallerden kurtarılması için
                  halkın desteğiyle silahlı mücadele edilmesi gerekti-   geye 9. Ordu Müfettişi olarak Mustafa Kemal’i gön-
                  ğini düşünmüştür.                                      derme kararı aldı. Mustafa Kemal, bölgedeki asayişi
                                                                         sağlamak ve halkın elindeki silahları toplamak üzere
                ✦ Türk  halkı,  protestolar  düzenleyip  cemiyetler  ve   bölgeye gönderildi. Doğudaki iki kolordu ve valiler,
                  Kuva-yı  Milliye'yi  kurarak  işgallere  karşı  direnişe   Mustafa Kemal’in emrine verildi.
                  geçmiştir.
                                                                       Verilen bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangi-
               Bu  bilgiler  dikkate  alındığında  aşağıdakilerden     sine ulaşılabilir?
               hangisine ulaşılabilir?
                                                                       A) Mustafa Kemal, Samsun'a kendi isteğiyle gitmiştir.
               A) İstanbul  Hükûmeti,  işgale  karşı  halkı  silahlandırarak
                  tedbir almıştır.                                     B) İngilizler, Samsun'daki karışıklığı işgal bahanesi olarak
                                                                         kullanmıştır.
               B) Halk, İstanbul Hükûmeti’nin yönlendirmesi ile hareket   C) Osmanlı Devleti, Mustafa Kemal’i bölgede silahlı dire-
                  etmiştir.
                                                                         nişin başlatılması için görevlendirmiştir.
               C) Mustafa Kemal ve halk, işgallere karşı silahlı mücadele
                  taraftarıdır.                                        D) Samsun  ve  çevresindeki  sorunlar  Türkler  tarafından
                                                                         çıkarılmıştır.
               D) İstanbul Hükûmeti, Mustafa Kemal’in uyarılarını dikka-
                  te almıştır.
                                                                   6.  Mustafa Kemal, Tekâlif-i Millîye Emirleri'nin gerekçesi-
                                                                       ni “Harp, yalnız iki ordunun değil, iki milletin bütün var-
           4.  Sakarya Meydan Savaşı'nda, Yunan ordusunun saldı-       lıklarıyla ve ellerindeki her şeyle, bütün elde tutulur ve
               rılarının  şiddetlenmesi  üzerine  Başkomutan  Mustafa   tutulmaz  güçleriyle  birbirleriyle  karşı  karşıya  gelmesi
               Kemal Paşa, sabit savunma hatlarıyla başarı sağlana-    ve birbiriyle vuruşması demektir. Bundan dolayı bütün
               mayacağını fark ederek stratejisini değiştirmiştir. Kay-  Türk milletini cephede bulunan ordu kadar fikren, his-
               bedilen mevzilerin gerisine hızla yeni savunma hatları   sen ve fiilen ilgilendirmeliydim. Milletin her ferdi, yalnız
               oluşturularak, Yunan ilerleyişinin önüne geçilmiştir. Bu   düşman  karşısında  bulunanlar  değil;  köyde,  evinde,
               sayede,  düşman  kuvvetleri  savunma  hatlarını  yarsa   tarlasında bulunan herkes silahla vuruşan savaşçı gibi
               bile  Türk  birliklerinin  direnci  kırılmamış,  iç  bölgelere   kendini ödev almış hissederek bütün varlığını mücade-
               ilerlemeleri engellenmiştir.                            leye verecekti.” sözleriyle ifade etmiştir.

               Mustafa  Kemal  Paşa’nın,  Sakarya  Meydan  Sava-       Buna göre Tekâlif-i Millîye Emirleri ile ilgili,
               şı  sırasında  verdiği  tarihi  emrin  savaşın  seyrini
               değiştirmesi onun;                                        I. Topyekûn bir seferberlik anlayışını yansıtmaktadır.
                 I. Askeri deha oluşu,                                  II. Savaşı kazanmak için askerî gücün yeterli olduğu
                                                                          vurgulanmaktadır.
                II. Öngörülü olması,
                                                                        III. Milletin her kesiminin mücadeleye katılımını amaç-
                III. İnkılapçılığı,                                       lamaktadır.
                IV. Çok yönlülüğü                                       IV. Ekonomik kalkınmanın öncelikli hedef olduğu belir-
               kişilik  özelliklerinden  hangilerine  sahip  olduğunu     tilmektedir.
               gösterir?                                               yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
               A) I ve II                B) II ve IV                   A) I ve III               B) II ve IV
               C) I, II ve IV            D) I, II, III ve IV           C) I ve IV                D) I, II ve III




                                                                26
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12