Page 9 - ekitap
P. 9
SARMAL DENEME 9
3. Türk ordusunun olası Yunan saldırısına karşılık vere- 5. Mustafa Kemal Atatürk, ordunun siyasi çekişmelerin
bilmesi için asker, silah, cephane ve her türlü malzeme içine çekilmesinin hem kurumun kendisine hem de
bakımından desteklenmesi gerekiyordu. Tekalif-i Millî- ülke yönetimine zarar vereceğine inanıyordu. Bu doğ-
ye Emirleri’yle Türk milleti maddi ve manevi tüm kay- rultuda, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 3 Mart 1924
naklarını ordu için seferber etti. Bu şekilde ihtiyaçları tarihinde kabul ettiği bir kanunla Erkan-ı Harbiye-i
büyük ölçüde giderilen Türk ordusu savaşa hazır hale Umumiye Vekaleti kaldırıldı. Vekaletin görevleri, siyasi
geldi. yapıdan ayrı, askeri bir makam olarak teşkilatlandırılan
Buna göre Türk milletinin; Genelkurmay Başkanlığı'na devredildi.
Verilen bilgilere göre Erkan-ı Harbiye-i Umumiye
I. Fedakârlık,
Vekaleti'nin kaldırılmasının amacı aşağıdakilerden
II. Milli dayanışma, hangisidir?
III. Vatanseverlik, A) Ordunun modernize edilmesini sağlamak
IV. Birlik ve beraberlik B) Askerî eğitim sistemini yeniden yapılandırmak
özeliklerinden hangilerini gösterdiği söylenebilir? C) Orduyu siyasetten ayırarak asli görevine yöneltmek
A) I, II ve III B) I, II ve IV D) Genelkurmay Başkanı'nın yetkilerini artırmak
C) I, III ve IV D) I, II, III ve IV
4. Yeni yönetim biçimi olarak cumhuriyet fiilen uygulan-
maya başlanmıştı ancak hukuki olarak henüz tanım-
lanmamıştı. Ortaya çıkan yönetim bunalımı, Mustafa
Kemal’e yeni bir yöntemle hükûmet kurmak için bek-
lediği fırsatı sağladı. Cumhuriyetin artık açık ve net
olarak belirtilmesi gerektiğini düşünen Mustafa Kemal 6. Atatürk, halkçılık ilkesiyle toplumda herkesin aynı
hemen harekete geçti. 28 Ekim 1923 akşamı yakın haklara sahip olmasını ve yaşam standartlarının yük-
çevresini Çankaya Köşkü’nde toplayarak, “Efendiler! selmesini hedeflemiştir. Onun vizyonunda, toplumun
Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz” dedi. belirli grupların üstünlüğüne dayalı bir düzen yerine,
tüm bireylerin yasalar karşısında aynı statüde olduğu
Verilen metne göre cumhuriyetin ilan edilmesinde bir sistem vardır. Bu düşüncelerini; “Türkiye Cumhu-
etkili olan temel faktör aşağıdakilerden hangisidir? riyeti halkını ayrı ayrı sınıflardan oluşmuş değil fakat
A) Hükümet bunalımının çözülmesi ve devletin rejiminin kişisel ve sosyal hayat için iş bölümü itibariyle çeşit-
belirlenmesi zorunluluğu li mesleklere ayrılmış bir toplum olarak görmek esas
prensiplerimizdendir.” sözüyle ifade etmiştir.
B) Mustafa Kemal’in yakın çevresinin cumhuriyetin ilanını
önermesi Bu metinde Atatürk’ün halkçılık ilkesinin aşağıdaki
C) Mustafa Kemal’in cumhurbaşkanı olma isteği esaslarından hangisi vurgulanmıştır?
D) Ekonomik ve toplumsal kalkınma için merkezi yapının A) Toplumsal eşitlik B) Bağımsızlık
güçlendirilmek istenmesi C) Barış D) Sosyal devlet
34

